Logo Bonusvegan
Home > Is stikstof écht een probleem?

Is stikstof écht een probleem?

Is stikstof een probleem?

Ecoloog Eva Hessel (BSc biologie en MSc Forest and Nature Conservation) kent alle ins en outs wat betreft stikstof. Nu er zoveel ophef is rondom het stikstofbeleid vroegen wij de volgers wat ze precies wilden weten. Denk daarbij aan: wat is het verschil tussen nu en 10 jaar geleden? Waarom minder koeien en wat is het verschil tussen stikstof van dieren en uit de industrie? Komen er woningen op de plek van boerderijen? Je leest alle antwoorden in dit artikel.

Lees ook het artikel van mei 2021 over stikstof. Ook geschreven door Eva Hessel.

Wat is stikstof en waarom zijn boeren zo boos?
https://bonusvegan.nl/stikstof-boeren/

Waarom is het stikstof probleem nu erger dan 10 jaar geleden?

Al sinds de jaren ‘80 is bekend dat er teveel stikstof wordt uitgestoten. Sinds de jaren ‘90 is de uitstoot meer dan gehalveerd, maar sinds 2010 is de afname gestagneerd. Hoe langer er een teveel is aan stikstof, hoe meer soorten er verdwijnen in natuurgebieden. Bij het uitsterven van veel soorten kan een ecosysteem uiteindelijk instorten en verdwijnen. Zo kunnen bepaalde landschapstypen uit ons land verdwijnen, zoals de mooie paarse heidegebieden. 

Stikstof paarse heide veluwe

Is er verschil tussen stikstof uit de veehouderij, de transport en industrie?

De vee-industrie stoot vooral ammoniak uit, transport en industrie stoten vooral stikstofoxiden uit. Ammoniak is stikstof gebonden aan waterstof, stikstofoxide is stikstof gebonden aan zuurstof. Een teveel aan stikstofoxiden in de lucht is schadelijk voor de gezondheid. Vooral mensen met longklachten en astma hebben er last van. Ammoniak is vooral schadelijk voor de natuur, omdat ammoniak verderop neerslaat (kan honderden kilometers verderop) en dan in de bodem wordt opgenomen, waardoor de bodem voedselrijker wordt. Voedselrijk klinkt misschien positief, maar dit leidt juist tot een verlies aan biodiversiteit, want niet alle planten houden van een voedselrijke grond.

Samengevat

Vee-industrie = ammoniak
Industrie = stikstofoxiden

Ammoniak = slecht voor de natuur
Stikstofoxiden = slecht voor de gezondheid

Bron: Nos

Waarom minder koeien?

De meerderheid van de ammoniak wordt uitgestoten door de agrarische sector en dan met name door de veehouderijen waar grote hoeveelheid mest wordt geproduceerd en gebruikt. Minder koeien → minder mest.  Daarnaast is er ook minder maïs en gras nodig om de koeien te voeden, dus is er minder (kunst)mest nodig om dit te laten groeien.

Samengevat

Koeien produceren ammoniak.
Voor de productie van veevoer is mest nodig (waar ammoniak in zit).

Schaf je beide af is er dus minder ammoniak uitstoot.

Hoeveelheid stikstof per sector
Hoeveelheid stikstof per sector. Bron: nos

Groeiend grasland neemt toch juist stikstof op?

Zijn boeren daarmee een gesloten cirkel? Als boeren verdwijnen en dat grasland wordt volgebouwd, dan kunnen de boeren toch beter blijven.

Planten nemen inderdaad stikstof op. Het is alleen helaas niet zo dat al de stikstof die door de veeindustrie wordt uitgestoten, wordt opgenomen door het gras. Er wordt meer uitgestoten dan opgenomen, waardoor de stikstof elders neerslaat in natuurgebieden. Hier profiteren soorten als brandnetel en braam van, die gaan overheersen en zeldzame soorten als orchideeën verdrukken. Minder boeren → minder stikstof (en minder dierenleed, waterverbruik en grondgebruik). Daarnaast hoeft ook niet alle vrijgekomen grond worden volgebouwd, maar kan deze grond ook worden teruggegeven aan de natuur.

Wat zeg ik tegen iemand die zegt dat stikstof een onzin probleem is?

Dat de overheid en de wetenschap al sinds de jaren ‘80 weten dat een teveel aan stikstof een probleem is. De gevolgen worden steeds zichtbaarder in de natuur: de planten die goed groeien op grond die veel stikstof bevat (voedselrijke grond genoemd) gaan steeds meer overheersen, waardoor soorten die juist groeien op voedselarme, kalkrijke grond aan het verdwijnen zijn (ammoniak lost de kalk in de bodem op, waardoor het wegspoelt uit de bodem). Hierdoor verdwijnen ook de dieren die afhankelijk zijn van deze zeldzame planten. Het stikstofprobleem zorgt dus voor een verlies aan biodiversiteit.

Boeren weg zodat ze grond hebben om huizen te bouwen en zeggen dat stikstof het probleem is. Is dit waar?

Als de veestapel krimpt komt er inderdaad zoveel ruimte vrij in Nederland dat die grond deels gebruikt zal worden voor woningbouw, maar ook natuurgebieden meer ruimte kunnen krijgen. Dit is echter niet de reden dat de overheid de stikstofmaatregelen invoert. Dit heeft te maken met de Natura-2000 gebieden. Dit is een Europees netwerk van streng beschermde natuurgebieden. De Nederlandse overheid is verplicht om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van deze natuurgebieden niet achteruit gaat. En dat is nu, door het stikstofprobleem, wel het geval.

Volg Eva Hessel op Instagram via: @evahessel95

Geschreven door: Bonusvegan